Naarmate de wereldwijde onzekerheid toeneemt, worden Europese bedrijven geconfronteerd met een oplopende reeks macro-schokken die hele industrieën kunnen ontwrichten. De risico’s variëren van geopolitieke conflicten en financiële crises tot klimaatverandering en pandemieën. Hoe kunnen organisaties de weerbaarheid opbouwen om deze schokken te weerstaan en succesvol te blijven? In dit laatste deel van de serie Briljant in weerbaarheid onderzoeken we vijf potentiële macro-schokken die een aanzienlijke impact op Europese bedrijven kunnen hebben en bespreken we strategieën om de effecten te mitigeren.
Vijf potentiële macro schokken
1. Chinese Invasie van Taiwan
Een van de meest urgente zorgen is de mogelijkheid dat China Taiwan binnenvalt. China heeft duidelijk gemaakt dat de hereniging met Taiwan een nationale doelstelling is, en de militaire spanningen nemen toe, met recente oefeningen die de kans op een conflict aanduiden. Als deze invasie plaatsvindt, zouden de gevolgen voor de wereldwijde toeleveringsketens ernstig zijn. Taiwan is de wereldleider in de productie van halfgeleiders, die cruciaal zijn voor industrieën variërend van de auto-industrie tot elektronica. Een verstoring van deze toelevering kan leiden tot wereldwijde tekorten en stijgende prijzen. Bovendien, als de VS militair ingrijpt, zoals president Biden heeft aangegeven, kan dit escaleren naar een breder conflict, mogelijk zelfs een wereldoorlog, waarbij andere mogendheden betrokken raken en de internationale handel ernstig wordt verstoord.
2. Een nieuwe pandemische uitbraak
De COVID-19-pandemie heeft aangetoond dat wereldwijde pandemieën geen theoretische risico’s zijn—ze zijn reëel en hun impact is verwoestend. De kans op een nieuwe pandemie is niet de vraag of, maar wanneer deze zal plaatsvinden. Met de toegenomen wereldwijde reisbewegingen en de dreiging van bioterrorisme kan een nieuwe pandemie eerder opduiken dan verwacht. Bedrijven herstellen nog steeds van de gevolgen van COVID-19, en een nieuwe pandemie zou zelfs nog ernstiger economische verstoringen kunnen veroorzaken. Lockdowns, ineenstorting van toeleveringsketens, stijgende gezondheidskosten en verhoogde sterftecijfers zouden allemaal bijdragen aan een wereldwijde economische neergang die erger zou kunnen zijn dan tijdens de vorige pandemie.
3. Een volgende financiële crisis
Financiële crises vormen een terugkerende bedreiging voor de wereldeconomie, met de laatste grote crisis die zich in 2008 voordeed. Economische indicatoren suggereren dat er opnieuw een crisis aanstaande is, veroorzaakt door hoge inflatie, geopolitieke instabiliteit en recessiedruk in verschillende belangrijke markten. Een wereldwijde financiële meltdown zou leiden tot wijdverspreide ontslagen, bedrijfssluitingen en een afname van consumentenbestedingen en investeringen.
Bedrijven zoals Meta en Twitter hebben al aanzienlijke ontslagen aangekondigd in afwachting van economische turbulentie. Organisaties moeten zich voorbereiden op de mogelijke gevolgen, waaronder depressieve markten, verminderde toegang tot kapitaal en een toename van geestelijke gezondheidsproblemen onder werknemers.
4. Klimaat verandering
Klimaatverandering versnelt gestaag, met steeds frequentere en ernstigere natuurrampen die enorme economische en sociale ontwrichtingen veroorzaken. Recente overstromingen in Pakistan, die een derde van het land onder water hebben gezet, zijn slechts één voorbeeld van de verwoestende impact van klimaatgerelateerde rampen. Stijgende zeespiegels, droogtes, hittegolven en verlies van biodiversiteit zetten enorme druk op de landbouw- en energie-industrieën.
Naarmate extreme weersomstandigheden gebruikelijker worden, moeten bedrijven zich aanpassen door te investeren in duurzame praktijken, hun toeleveringsketens te diversifiëren en weerbaarheid te bouwen tegen de gevolgen van het klimaat. Dit is cruciaal voor het waarborgen van de operationele continuïteit en het behouden van concurrentievermogen in een steeds veranderende omgeving.
5. Escalatie van de Russisch-Oekraïense oorlog
De aanhoudende oorlog in Oekraïne blijft een onvoorspelbaar en gevaarlijk conflict met het potentieel om verder te escaleren. De Russische president Vladimir Poetin heeft openlijk gedreigd met het gebruik van nucleaire wapens, en inlichtingenrapporten suggereren dat er voorbereidingen voor een dergelijk evenement aan de gang zijn.
Als de oorlog escaleert, vooral met het gebruik van nucleaire wapens, zou Europa kunnen worden geconfronteerd met verwoestende gevolgen, waaronder de vernietiging van infrastructuur, een massale exodus van arbeid en ernstige economische schokken. De hoge inflatie en verstoorde toeleveringsketens zouden waarschijnlijk verergeren, wat zou leiden tot verhoogde defensie-uitgaven en verminderde economische stabiliteit.
Voorbereiden op potentiële macro schokken
Om zich voor te bereiden op deze potentiële macro schokken, moeten bedrijven organisatorische weerbaarheid opbouwen. Dit houdt in dat ze robuuste crisisbeheersingsplannen ontwikkelen, toeleveringsketens onder stress testen en investeren in aanpassingsvermogen. Het Optimal Model for Organizational Resilience—dat we hebben ontwikkeld—biedt een strategisch kader dat preventieve maatregelen, adaptieve praktijken, defensieve hulpmiddelen en offensieve strategieën integreert om bedrijven te helpen door crises heen te navigeren.

De belangrijkste componenten van het organisatorische weerbaarheidsmodel:
Waakzaam realisme
Organisaties moeten de realiteit rechtstreeks onder ogen zien en een mentaliteit aannemen van paraatheid en anticipatie. Dit omvat het identificeren van kritieke bedrijfsfuncties, het analyseren van mogelijke worstcasescenario’s en het ontwikkelen van responsplannen die continu worden getest en verfijnd. Virtuele crisissimulaties kunnen deze voorbereidingen verbeteren door organisaties in staat te stellen potentiële verstoringen in een gecontroleerde omgeving te simuleren.
Aanpassingsvermogen
Weerbaarheid is gebaseerd op flexibiliteit en het vermogen om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. Organisaties moeten wendbaar zijn en in staat om toeleveringsketens, operaties en personeelsstrategieën opnieuw vorm te geven. Dit aanpassingsvermogen moet voortkomen uit een ecosysteembenadering die samenwerking met partners uit verschillende sectoren omarmt om de weerbaarheid te versterken.
Voortdurende vernieuwing
Voortdurende vernieuwing is essentieel in het licht van voortdurende verstoringen. Organisaties moeten bereid zijn om te innoveren en te experimenteren met nieuwe bedrijfsmodellen, technologieën en marktbenaderingen. Dit vereist een sterke inzet voor onderzoek en ontwikkeling en het cultiveren van een cultuur die verandering omarmt.
Betekenisvol doel
Bedrijven met een sterk gevoel van doel zijn beter in staat om crises het hoofd te bieden. Wanneer een overtuigende visie werknemers en belanghebbenden verenigt, kunnen organisaties het moreel behouden en gefocust blijven, zelfs in moeilijke tijden. Een sterk doel helpt ook om toptalent aan te trekken en te behouden, vooral in sectoren met personeelstekorten.
Ondernemend leiderschap
Leiderschap tijdens crises vereist gedurfde besluitvorming en het vermogen om anderen te inspireren. Ondernemende leiders zien kansen in tegenspoed en nemen beslissende actie om deze te benutten. Dit type leiderschap is essentieel voor het herstel en het opbouwen van langdurige weerbaarheid.
Strategische vooruitziendheid
Strategische vooruitziendheid houdt in dat organisaties toekomstige trends en verstoringen voorspellen voordat ze plaatsvinden. Door scenarioplanning en risicobeoordelingen kunnen organisaties potentiële bedreigingen en kansen identificeren, zodat ze proactieve stappen kunnen nemen om hun operaties te beschermen en nieuwe markten te veroveren.
Kansen grijpen te midden van crises
Macroschokken vormen enorme uitdagingen, maar bieden ook kansen voor bedrijven om te innoveren en te groeien. Door een proactieve weerbaarheidsstrategie te omarmen die crisismanagement, aanpassingsvermogen en leiderschap omvat, kunnen bedrijven niet alleen overleven, maar ook floreren in de nasleep van deze schokken. Of het nu gaat om het benutten van de opkomst van cleantech als reactie op klimaatverandering of het inspelen op nieuwe marktmogelijkheden in een post-pandemische wereld, bedrijven die weerbaarheid opbouwen zullen goed gepositioneerd zijn om sterker uit de crises van vandaag en morgen te komen.
Neem contact met ons op!
Ter afsluiting van de Briljant in weerbaarheid-serie eindigt de reis naar het opbouwen van blijvende weerbaarheid hier niet. Schrijf je in voor onze updates om voortdurend inzicht te krijgen in hoe bedrijven effectief macro-schokken kunnen navigeren en voorop kunnen blijven lopen bij verstoringen. Verdiep je in ons Optimale Model voor Organisatorische Weerbaarheid en ontdek hoe het jouw organisatie kan helpen niet alleen voorbereid te zijn op de toekomst, maar ook te floreren—ongeacht de uitdagingen die op de weg liggen.
<- Terug naar deel 5

Koen Boomsma
Senior Manager – Organizational Excellence & Transformation


Operational Excellence in een digitaal tijdperk
Wat is de impact van deze digitale transformatie op het vakgebied Operational Excellence? Moeten we ‘afscheid nemen’ van het vakgebied Operational Excellence? Lean Thinking, Six Sigma en Scientific Management vergeten?
