Leiderschap deel 1 van 5: Grote leiders verwijderen obstakels

Over deze reeks: In 2024–2025 deed Eraneos onderzoek naar de gedragingen van effectieve leiders. Op basis van deze inzichten schreven we vijf artikelen over wat leiders vandaag nodig hebben om écht impact te maken.

In dit eerste deel kijken we naar een van de meest onderschatte leiderschapsvaardigheden: het actief wegnemen van obstakels. Eraneos onderzocht recent het gedrag van effectieve leiders in 2024–2025. Eén duidelijke conclusie sprong eruit: leiders moeten beter worden in het oplossen van belemmeringen. Als we willen dat organisaties écht presteren, moeten leiders de obstakels die de vooruitgang belemmeren, zelf aanpakken.

Uit ons onderzoek

Onze data toont aan dat de meeste leiders zich bewust zijn van belemmeringen voor betere prestaties. 55% van de respondenten is het gedeeltelijk eens en 14% is het sterk eens dat leiders aandacht besteden aan wat de vooruitgang in de weg staat. Maar er is een probleem: bijna 30% is het oneens en zegt dat leiderschap deze kwesties niet adequaat aanpakt of oplost.

Bewustzijn is niet hetzelfde als actie. Mensen merken het wanneer obstakels genegeerd of vergeten worden. Leiders moeten niet alleen handelen, maar ook laten zien dat ze handelen door: updates te delen, feedback te vragen en door te zetten. Zo groeit vertrouwen. Zo verbeteren de prestaties.

Het systeem is het probleem

Zoals Deming decennia geleden al zei: “Mensen doen al hun best. Het probleem ligt bij het systeem. Alleen leiders kunnen het systeem veranderen.”

En systemen zitten vol wrijving. Vertragingen, overdrachten, autorisatiestappen, overbelaste teams. Dit zijn geen persoonlijke tekortkomingen, het zijn tekenen dat het systeem jouw aandacht nodig heeft. Als jouw mensen hun best doen en de vooruitgang toch traag of onregelmatig aanvoelt, is de kans groot dat belemmeringen de oorzaak zijn.

Wat zijn obstakels?

Obstakels zijn alles wat de ‘stroom’flow’ van werk vertraagt of stopt. Er zijn de voor de hand liggende, zoals wachten op een klantreactie of het ontbreken van een belangrijke bron, en de subtiele, zoals conflicterende prioriteiten of eindeloze vergaderingen. Wanneer werk stopt, springen leiders vaak in. Maar wanneer werk gewoon vertraagt, normaliseren we het.

Dat is het gevaar. We beginnen wrijving te accepteren als regulier onderdeel van het doen van zaken. Leiders laten deze vertragingen voortduren, waardoor energie en resultaten langzaam worden uitgehold.

Twee soorten obstakels

Kijk beter en je zult zien dat belemmeringen in twee vormen voorkomen:

Leiders richten zich meestal op de eerste soort, deze zijn zichtbaarder, makkelijker op te lossen en het oplossen ervan voelt goed. Maar echte verbetering vindt plaats wanneer je de tweede soort aanpakt. Dit vergt tijd, reflectie en ongemakkelijke vragen. Toch is het daar waar blijvende verandering begint.

Waarom belemmeringen belangrijk zijn

Elke leider wil resultaten. Je hebt doelen, strategieën en klanten die je moet bedienen. Maar die resultaten hangen van iets anders af: flow. Flow is wat er gebeurt wanneer goede ideeën werkelijkheid worden, zonder vertragingen, verwarring of wrijving. Wanneer flow wordt geblokkeerd, komt alles tot stilstand. Wanneer flow wordt hersteld, wordt waarde gecreëerd. Als je om prestaties geeft, moet je om belemmeringen geven.

Wat er in de praktijk gebeurt

In de praktijk zien we drie veelvoorkomende reacties op belemmeringen:

De redenen variëren. Misschien zijn we afgeleid. Misschien lijkt het probleem onoplosbaar. Misschien is de oplossing nooit geïmplementeerd. Of misschien hebben we het verkeerde probleem opgelost. Wat de reden ook is, het resultaat is hetzelfde: frustratie neemt toe en prestaties komen stil te liggen.

Waarom handelen we dan niet?

Soms is het gewoon een gebrek aan tijd of energie. Andere keren lijkt het probleem buiten onze controle te liggen, toegewezen aan een ander team, een andere afdeling of zelfs een externe partner.

Als leider is het jouw taak om die aannames te ontkrachten. De meeste ‘onoplosbare’ problemen kunnen worden herdefinieerd, opnieuw bekeken of op zijn minst verbeterd. En als het probleem echt buiten jouw controle ligt, escaleer het dan naar degene die er wél iets aan kan doen. Laat het niet liggen.

Er is ook een subtiele valkuil: het verkeerde probleem oplossen. Bijvoorbeeld, het aanbieden van een manageriële oplossing voor een operationeel probleem of omgekeerd. Dit creëert een mismatch die niets oplost. Of we proberen te veel in één keer te doen. De verandering is te groot, te complex, te langzaam. In dat geval, maak het kleiner. Los een deel van het probleem nu op en de rest later.

Drie regels voor leiders die geconfronteerd worden met belemmeringen:

Wat Eraneos in de praktijk ziet

Bij Eraneos helpen we organisaties om ‘high-performing’ te worden door te identificeren en te verwijderen wat de flow blokkeert. In ons werk richten we ons op drie hoofdgroepen van belemmeringen:

Neem actie

Als je serieus bent over prestaties, is het oplossen van belemmeringen een van de krachtigste dingen die je als leider kunt doen. Waar begin je dan?

Omdat flow zichzelf niet oplost. Systemen evolueren niet vanzelf. En mensen die hun best doen, zullen altijd leiders nodig hebben die verantwoordelijkheid nemen voor wat in de weg staat van betere prestaties.

Benieuwd hoe je barrières kunt wegnemen en de prestaties binnen je organisatie kunt verbeteren? Ontdek meer in ons volledige onderzoek en leer hoe leiders blijvende veranderingen kunnen doorvoeren.