Digitalisering verandert het uitgangspunt en de mogelijkheden van een serviceaanbod enorm. Digitale transformatie is echter niet de enige drijfveer voor verandering. Toenemende eisen aan de duurzaamheid van een gebouw, de globalisering van de vastgoedmarkt of de algemene concurrentiedruk zijn ook beïnvloedende factoren. De duurzaamheid van een gebouw en de focus op de behoeften van de klant komen steeds meer centraal te staan. Energiereductie, circulaire economie, responstijden, transparantie en de behoefte aan informatie zijn slechts enkele sleutelwoorden die onze klanten en belanghebbenden altijd bezighouden.
Met een potentiële analyse van de technologische drijfveren in de vastgoedsector konden we in interviews met toonaangevende dienstverleners en investeerders laten zien dat vooral de twee drijfveren data en platforms veelbelovend lijken op de middellange termijn. Het concept van de Digital Twin is precies gebaseerd op deze twee meest relevante factoren. Gegevens uit verschillende bronnen worden verzameld en beschikbaar gemaakt op een centrale locatie. Natuurlijk zijn er ook intelligentie en andere technologieën nodig om het concept af te ronden.
Wat is een Digital Twin?
Het woord “Digital Twin” werd voor het eerst gebruikt door NASA in een rapport uit 2010 over de Apollo 13 missie. Het is interessant om te weten dat de Apollo 13-missie 50 jaar geleden plaatsvond. Zelfs toen repliceerde NASA nauwkeurig de systemen op de grond om problemen op te lossen en voedde ze met “real-time gegevens” van het vliegende origineel. We definiëren de Digital Twin als volgt:
- Een Digital Twin is een levensechte digitale representatie van een fysiek object.
- De Digital Twin maakt parameters, informatie en real-time gegevens mogelijk, evenals het doel en de bestemming van een object.
- De Digital Twin kan worden gebruikt om de prestaties, het gedrag en het gebruik van een object in kaart te brengen, te voorspellen en te optimaliseren.
Ondertussen zijn er al talloze toepassingen van Digital Twins:
- Er worden datagestuurde twins van hele steden gemaakt met uiteenlopende informatie van zoneringskaarten, gebouwinformatie, groene ruimtes, rooilijnen en nog veel meer.
- De industrie creëert Digital Twins van producten of zelfs productielijnen om producten beter aan te passen aan de behoeften van de klant via verschillende feedbacklussen en zo minder risico’s te nemen. Bedrijven zijn voortdurend bezig met het optimaliseren en monitoren van hun gehele productie (verminderen van productiestilstand, optimaliseren van doorlooptijden, etc.). Digital Twins bieden een groot potentieel op alle gebieden, of het nu gaat om eenvoudige consumptiegoederen of complexe producten zoals auto’s, vliegtuigen of zelfs windturbines.
- Dit geldt ook voor mensen: Ze creëren beelden van zichzelf in sociale media (LinkedIn, Facebook, Instagram, enz.) en voeden deze met informatie, soms op dagelijkse basis. Maar ook in de geneeskunde worden digitale avatars gecreëerd voor snellere onderzoeken, nauwkeurigere diagnoses op afstand of zelfs voor het vooraf analyseren van de werking en bijwerking van medicijnen.
Maar hoe zit het met vastgoed?
Wat is een Digital Twin en welke rol speelt deze in de vastgoedsector? Vastgoed is niet te vergelijken met normale goederen. Er zijn drie belangrijke verschillen:
- Levensduur
- Kostenverdeling over de levensduur (20/80)
- Individualiteit van elk product
Digital Twin voor vastgoed uitgelegd aan de hand van de vastgoedlevenscyclus
Al voor de bouw wordt het DT gemaakt en gevoed met zoveel mogelijk informatie om al in deze fase een beeld te vormen van het toekomstige pand. Dit beeld maakt het mogelijk om in een vroeg stadium varianten te ontwikkelen. Dit betekent dat de woning kan worden verkocht nog voordat deze daadwerkelijk is gebouwd. De klant weet precies wat hij koopt en komt later niet voor onaangename verrassingen te staan. Dit verkort de time-to-market aanzienlijk. Latere kosten door aanpassingen achteraf worden tijdens of na de bouwperiode vermeden.
Virtuele bouwplaats met BIM en toeleveringsketen
Ter voorbereiding op de realisatie kan de bouwplaats al virtueel worden gebouwd, getest en geoptimaliseerd. De meeste gegevens hiervoor komen uit het Bouw Informatie Model (BIM), maar kunnen worden aangevuld met extra gegevens uit het hele ecosysteem van de bouw. Op deze manier wordt de hele toeleveringsketen gemodelleerd voor de hele bouwplaats. Er is ook minder ruimte nodig voor de hele bouwplaats, wat vooral voordelig is bij de beperkte ruimte in stedelijke gebieden. De kostentoewijzing tot aan de voltooiing kan worden voorspeld en zo kan de financiering in een vroeg stadium worden veiliggesteld.
De Digital Twin biedt ook optimalisatiemogelijkheden tijdens de bouw. Just-in-time leveringen worden gepland en continu aangepast aan de effectieve voortgang van de bouw. Vertragingen kunnen direct worden gecoördineerd met volgende stappen. Werkstappen met dure bouwmachines worden gepland, het gebruik ervan verbeterd en wachttijden verkort. Augmented reality (AR) en virtual reality (VR) worden gebruikt om de virtuele planning te vergelijken met de bouw ter plaatse en om fouten direct op te sporen en te corrigeren. Dit is met name het geval voor elementen die tijdens de oplevering niet meer zichtbaar zijn en later tot hoge vervolgkosten kunnen leiden.
Hoe zou de toekomst er nu uit kunnen zien?
Als het om virtual reality gaat, zijn toekomstvisies onvermijdelijk. Samen hebben we nagedacht: Hoe kan VR zich blijven ontwikkelen in het bedrijfsleven? Van één ding zijn we zeker: VR-technologie zal niet zomaar weer verdwijnen. Waarom geloven we dit? Aan de ene kant zien we de investering van de grote technologiebedrijven in VR, aan de andere kant zien we grote kansen voor “Het Nieuwe Werken”. En niet te vergeten het financiële en duurzame voordeel dat een aanwezigheid op locatie niet meer nodig is en dat ik bijvoorbeeld een vliegreis kan vermijden. Voor een deel zijn deze mogelijkheden al zichtbaar, zoals in het gebruik van VR-brillen voor innovatieve workshops, maar we zien vooral nog veel potentieel voor innovatie en optimalisatie, zowel in het ontwerp van de bril als in de configuratie van de metaverse. Dit kan nog steeds bijdragen aan een van de grootste veranderingen in de huidige manier van werken.
Als we onze visies blijven spinnen, is een van onze toekomstscenario’s dat er in de komende jaren op elke werkplek een VR-bril aanwezig is, die dan net zo vanzelfsprekend is als onze headset, muis of toetsenbord vandaag de dag. Als we kiezen voor een disruptieve aanpak, zouden zelfs schermen op kantoor volledig kunnen verdwijnen en zouden de werkplekken zoals we die nu kennen op een revolutionaire manier kunnen veranderen. Dan zal ons kantoor meer lijken op een gezellige lounge waar mensen elkaar ontmoeten voor een kopje koffie en drie tot vier uur lang hun VR-bril dragen in comfortabele fauteuils totdat ze snel willen afspreken met mevrouw Müller bij de echte koffieautomaat.
Hoe voegen vastgoedbedrijven waarde toe met een Digital Twin?
Alleen gegevens verzamelen is echter niet genoeg. Het belangrijkste doel van de Digital Twin is het creëren van toegevoegde waarde. Maar hoe? In principe zijn er drie manieren:
- Interne optimalisatie, zoals het verhogen van de efficiëntie en het verlagen van de kosten
- De klantervaring verbeteren of nieuwe klantervaringen creëren
- Of de combinatie van deze twee punten in de context van het identificeren van nieuwe diensten of zelfs nieuwe bedrijfsmodellen
De Digital Twin en vooral het koppelen van de verschillende databronnen tot een totaalbeeld vormen hiervoor de basis. De Digital Twin is een middel om echt toegevoegde waarde te creëren uit data. De aanpak kan tweezijdig zijn. Enerzijds met de identificatie van use cases en het afleiden van de benodigde databronnen, anderzijds met de analyse van de gecombineerde databronnen met data analytics en de zo verkregen inzichten voor het creëren van use cases.
Hoe wordt een Digital Twin technisch geïmplementeerd?
Dit zijn de belangrijkste elementen in de keten van gegevensbron tot de gewenste uitvoer:
- Verschillende gegevensbronnen vereisen verschillende interfaces (ERP-systeem, gebouwbeheersysteem, BIM, IoT) à protocollen, batches, gebeurtenissen, enz.
- De ruwe gegevens worden opgeslagen in de digital twin. Ze kunnen echter nog niet direct worden gebruikt vanwege de verschillende manier waarop ze worden gebruikt en moeten eerst worden verwerkt. Met de transformatie worden de gegevens verwerkt zodat ze in een datamodel kunnen worden aangeleverd.
- Vanuit de services, de doelsystemen of API’s wordt toegang verkregen tot de DataLake, het Data Warehouse of DataMarts. Deze implementatie van de provisioninglaag is sterk afhankelijk van de betreffende doelservice en de vereisten daarvan.
Het is noodzakelijk om rekening te houden met de elementen op het gebied van gegevensbeveiliging: cybersecurity & privacy, gegevensbeheer en gegevenstoegang. Deze gebieden zijn essentieel voor duurzaam gebruik van het systeem en worden vaak te laat aangepakt.
Eraneos heeft enige projectervaring, van de strategische overwegingen tot en met de implementatie. We willen graag vier tips met je delen:
- Architectuur: denk groot
- De architectuur moet flexibel zijn en ontworpen voor latere uitbreidingen. Er moet rekening worden gehouden met kosten en vereisten, de zogenaamde edge cases.
- Use Cases: begin klein
- Identificeer een use case waarmee je de eerste toegevoegde waarde kunt bereiken en implementeer deze als proof of concept voor de architectuur, bij voorkeur met Minimum Viable Products MVP’s.
- Data: data naar waarde
- Integreer in de eerste stap alleen de bronnen die echt relevant zijn voor de case. Identificeer het juiste datamodel of de juiste datamodellen voor uw toepassingsdoeleinden. Vooral voor vastgoed kan een semantisch model interessant zijn voor de toewijzing van gegevens aan een gebouwstructuur.
- Beveiliging: beveiliging eerst
- Je werkt met veel bedrijfsrelevante en persoonlijke gegevens. Houd vanaf het begin rekening met beveiligingskwesties en schakel experts in.
